De Franse filatelie is een interessant domein voor verzamelaars:
- Frankrijk geeft schitterende postzegels uit.
- Oudere zegels zijn in nog ruime mate voorhanden.
- Door het verzamelen van Frankrijk komt men in aanraking met talloze facetten van dit prachtige land: geschiedenis, natuur, kunstuitingen, politiek, techniek, sport, toerisme, enz.
- Vanwege de vele specialisatie mogelijkheden.
- De vakantie kan filatelistisch in beeld worden gebracht.
Specialiseringen/specialisaties
De verzamelgebieden Frankrijk, Monaco, Andorra en de Franse Koloniën kunnen volgens verschillende indelingen in beeld worden gebracht. Hierover zijn meerdere publicaties binnen de contactgroep bekend. Hieronder volgen een aantal voorbeelden van het opzetten van een verzameling.
Traditionele filatelie
Hier onderscheiden we o.a. de volgende specialisaties:
– (Voordruk-)albumverzamelingen
– “Seul sur Lettre” Brieven met slechts één zegel, die precies volgens het geldende tarief is geplakt. De contactgroep bezit een verzameling “Seul sur Lettre” over de jaren 1849 tot 1997 door wijlen ons erelid D. de Vries aan de vereniging geschonken.
– Speciale verzamelingen van één type zegel met al zijn bijzonderheden, bv. de Marianne van Gandon of de Marianne van Briat of de Bordeauxzegels.
– Stempelverzamelingen zoals frankeerstempels, waaronder vertrek-, postbode-, boot-, grens-, en aankomst-stempels. Vertrekstempels als Daguin en vlagstempels (flammes) geven vaak allerlei extra informatie over een bepaalde plaats of evenement.
– Postzegelboekjes ( Carnets ). Het aardige van het verzamelen van Franse postzegelboekjes, carnets dus, is te danken aan het uitbundige gebruik hiervan voor reclame dat met ingang van 1922 was toegestaan. Eerst op het kaftje en vervolgens ook op de horizontale velranden.
Oorspronkelijk lag de verantwoordelijkheid voor de productie van de carnets volledig bij “La Poste”. Het was hierbij mogelijk dat er vier verschillende adverteerders van de binnen- en buitenzijde van het kaftje gebruik maakten en een vijfde zijn reclameboodschap op de velranden liet drukken. Het duurde niet lang of er verschenen zg. “carnets privés”.
Rond 1940 kwam er een eind aan deze vrolijke en informatieve carnets en in 1959 was het afgelopen met reclame op de velranden.
Een uitzondering maakte men nog voor de Philatec tentoonstelling in 1964. Sindsdien zijn de carnets beduidend minder illustratief voor het leven van alledag in Frankrijk. Hier gaat het meer om de traditionele filatelistische specialisaties: druk- en bindtechnieken, de types en de variëteiten.
En dan hebben we het nog niet eens gehad over de ca. 2000 Pubs, ofwel de publicitimbres, de zegels met velrand waarop een reclame boodschap staat en die afkomstig zijn uit de carnets. Meestal zijn het de Pubs waar de verzamelaar mee begint, maar dat is eigenlijk weer een gebied apart.
– Eerste dag enveloppen.
Posthistorische Filatelie
Deze omvat o.a. de volgende specialisaties:
– Parijse Sterstempels De Parijse sterstempels zijn in gebruik genomen ter vervanging van de rechthoekige ‘grille’ stempel voor het Hoofdpostkantoor en de letterstempels voor de wijkkantoren. Vanaf 1852 werden sterstempels zonder kantoornummer in gebruik genomen en sterstempels met kantoornummer vanaf juli 1863. De sterren zijn steeds vergezeld van verschillende typen datumstempels.
– Spoorwegpost De post werd in Frankrijk per spoor vervoerd over de primaire lijnen (Grandes Lignes) en daarnaast via kleinere lijnen. Op deze lijnen werd de post verzorgd door ambulanten. Een ambulant is een postkantoor, dat in een speciale postwagen van een trein is geïnstalleerd t.b.v. het sorteren van poststukken die bij elk station konden worden aangenomen en afgegeven. Tijdens de rit werd de post door een spoorbeambte gesorteerd en voorzien van een stempel.
– Grandes Lignes Vanaf 1 maart 1845 werden er enorme hoeveelheden post via de Grandes Lignes vervoerd en behandeld door een groep postbeambten (brigade).
– Secundaire lijnen. Op de kleinere lijnen moest gedurende 1866 tot circa 1880 een Courriers-Convoyeur-Stations stempel gebruikt worden. Dit stempel werd gebruikt door de postbeambte (Convoyeur), die daartoe een treincoupe of slechts een bank in de trein tot zijn beschikking had.
Thematische filatelie.
Deze verzamelingen kunnen een bepaald thema behandelen of zijn een opsomming, bijvoorbeeld:
- Geschiedenis
- Alle schrijvers of schilders bij elkaar.
- Landschappen
- Kastelen, kerken en andere gebouwen.
- Rode Kruis
- Schilderijen
Postwaardestukken
Zoals briefkaarten en voorgefrankeerde enveloppen (PAP= Prêt-à-poster ).
Aérophilatélie
Het betreft hier alle postvervoer door de lucht. In aansluiting hierop kunnen ook Aérogrammes verzameld worden, die sinds 1969 uitgegeven worden. Een boeiend aspect zijn de fraaie zegels met alle Franse vliegtuigen.
Maximafilie
De maximafilie biedt de mogelijkheid filatelie (het verzamelen van postzegels), cartofilie (het verzamelen van ansichtkaarten) en marcofilie (het verzamelen van poststempels) in één hobby te verenigen. Er wordt zelfs een speciale catalogus voor uitgegeven.
Verder is het een tak van sport om zich te specialiseren met eindeloos veel mogelijkheden. Voorbeelden (voor Frankrijk) zijn: kerken, bouwwerken, bruggen, folklore, kastelen, kathedralen, kunstwerken, landschappen, monumenten, paleizen, stadsgezichten, enz..
Monaco of Andorra.
De voormalige Franse Koloniën.
We hebben in onze vereniging een grote groep verzamelaars van de Franse Koloniën.
Naast de voormalige Franse Koloniën, die nu zelfstandige staten zijn geworden, bestaan er nog steeds overzeese departementen (DOM, zoals Reunion, Guadeloupe, Martinique en Guyana) en overzeese gebieden (TOM, zoals Saint-Pierre-et-Miquelon, Mayotte en verschillende eilandengroepen in de Indische Oceaan en de Grote Oceaan). Daarnaast bestonden er Franse Protectoraten, Mandaatgebieden en Franse postkantoren in het buitenland.
Hieronder volgen enkele voorbeelden zoals deze gebieden verzameld kunnen worden.
- Franse kantoren in het buitenland, zoals China, Alexandrië en Port/Said.
- Algemene koloniale uitgaven, zoals de naam al aangeeft werden deze zegels in alle koloniën gebruikt.
- Een bepaalde kolonie (bijvoorbeeld Cameroun) of groep van koloniën, die nauw met elkaar verbonden zijn.
